دوربین های مدار بسته تحت شبکه یا IP نوع جدیدتری از دوربین های مدار بسته هستند که از اواخر قرن بیستم میلادی به بازار آمده و با گذشت سالیان توانسته‌اند از پرفروش‌ترین نوع دوربین های مدار بسته شوند. به طور کلی دوربین های مدار بسته را از نظر نوع ارسال سیگنا به تجهیزات ذخیره‌سازی و مانیتورینگ، به دو دسته‌ی آنالوگ (نوع قدیمی) و تحت شبکه یا IP که نوع جدیدتر آن است، دسته‌بندی می‌کنند. در دوربین های تحت شبکه اطلاعات از طریق اینترنت یا شبکه به دستگاه ذخیره‌ساز تحت شبکه (NVR: Network Video Recorder) منتقل می‌شود. یک دوربین تحت شبکه مانند یک وبکم ثابت با آدرس IP مخصوص به خود بوده که تنها با اتصال به شبکه محلی قادر است اطلاعات را دریات کرده یا منتقل کند. امروزه دوربین های تحت شبکه قسمت بزرگتری از بازار را به نسبت دوربین های قدیمی آنالوگ به خود اختصاص داده‌اند.
با گسترش روزافزون استفاده از دوربین مدار بسته در فروشگاه‌ها، اماکن عمومی و منازل، اطلاع از انواع، ویژگی‌ها، مزایا و معایب دوربین های مدار بسته قبل از نصب اهمیتی دوچندان یافته است. در مهم‌ترین دسته‌بندی این دوربین ها که بر اساس نوع فرستادن سیگنال صورت می‌گیرد، دوربین های مدار بسته به دو نوع آنالوگ و IP تقسیم شده‌اند. دوربین‌های تحت شبکه برای اولین بار در سال ۱۹۹۶ معرفی شدند و توانستند با گذشت حدود دو دهه، از رقیب سنتی خود پیشی بگیرند. در این مقاله قصد داریم با مرور برخی ویژگی‌های این نوع از دوربین های مدار بسته، به بررسی مهم‌ترین مزایا و معایب آن‌ها بپردازیم.
دوربین مدار بسته بدون سیم (Wireless)
یک نوع از دوربین‌های مدار بسته تحت شبکه به نام دوربین بی‌سیم یا وایرلس وجود دارد که قادر است اطلاعات را از طریق وایفای منتقل کند. این دوربین ها نیازی به کابل شبکه برای انتقال اطلاعات نداشته و تنها سیم مورد نیاز برای تامین انرژی از برق است (البته بعضی از آن‌ها نیز می‌توانند با باتری کار کنند). دوربین‌های وایرلس علی‌رغم این که در ظاهر می‌توانند مزایای بسیاری داشته باشند اما در حقیقت کاربری بسیار محدودی داشته و در اماکن بزرگ یا پروژه‌های حساس عملاً غیر قابل استفاده هستند؛ چرا که سیگنال آن‌ها در فواصل طولانی نمی‌تواند کار کند، کیفیت تصویر در آن‌ها پایین‌تر بوده و امنیت اطلاعات رد و بدل شده نیز کمتر است. استفاده از این نوع دوربین بیشتر در کاربردهای جزئی و خانگیست.
مزایای دوربین مدار بسته تحت شبکه (IP)
دوربین های مدار بسته تحت شبکه به دلیل مزایای مهمی که دارند توانسته‌اند در سال‌های اخیر فروش جهانی بیشتری نسبت به دوربین های آنالوگ کسب کنند. از عمده ترین مزایای دوربین های تحت شبکه می‌توان به کیفیت بالا، نیاز به کابل‌کشی کمتر و امنیت بالاتر تصاویر در آن‌ها اشاره کرد که به بررسی چند مورد می‌پردازیم.
کیفیت بالای تصویر
تصاویری که توسط دوربین مدار بسته تحت شبکه ضبط شده‌اند دارای کیفیت بالاتری نسبت به دوربین آنالوگ هستند. این دوربین ها در رزولوشن () و نسبت تصاویر () مختلف بسته به نیاز مشتری قابل تهیه‌اند. همچینین باید توجه داشت که کیفیت تصاویر این نوع دوربین با افزایش فاصله نسبت به دستگاه ذخیره‌ساز NVR کاهش نیافته و به همین دلیل در پروژه‌های بزرگ می‌توانند نقشی حیاتی ایفا کنند.
نیاز به کابل کمتر
برخلاف دوربین های مدار بسته آنالوگ، در دوربین های تحت شبکه نیازی به کشیدن کابل جداگانه از هر دوربین به دستگاه ذخیره‌ساز نبوده و در نتیجه می‌توان در مصرف کابل مخصوصا در پروژه‌های بزرگ صرفه‌جویی کرد. به طور مثال می‌شود اطلاعات سه یا چهار دوربین را به صورت یک سیگنال و با یک کابل منتقل کرده و مشکلی در تصاویر و کیفیت آن‌ها نیز به وجود نیاید. در پروژه‌هایی که در مساحت وسیعی انجام می‌شود صرفه‌جویی در مقدار کابل می‌تواند قابل توجه باشد. برق مورد نیاز این دوربین‌ها نیز می‌تواند از کابل‌های دو منظوره‌ی انتقال برق و تصویر تامین شود و در نتیجه برای نصب آن‌ها به یک سیم نیاز است.
امنیت بالا
تصاویری که دوربین مدار بسته تحت شبکه منتقل می‌کند به صورت رمزگذاری شده (Encrypted) هستند و برخلاف دوربین های آنالوگ، نمی‌توان اطلاعات انتقالی توسط آن‌ها را سرقت یا جابجا نمود.
هوشمندی
دوربین تحت شبکه در واقع خود یک کامپیوتر است که می‌توان با استفاده از آن قابلیت‌های کاربردی و متنوعی از دوربین مدار بسته را پیاده‌سازی کرد. این کامپیوترهای کوچک را می‌توان برنامه‌ریزی کرده تا هرگونه تحلیلی را پیش از فشرده‌سازی و ارسال اطلاعات انجام دهند. به طور مثال این دوربین ها قادرند حرکت یا وجود دود را تشخیص دهند، تعداد افراد را بشمارند و آن‌ها را ردیابی کنند، به رنگ‌های خاصی حساسیت نشان دهند و ناپدید شدن اجسام را متجه شده و در صورت نیاز یه فرد مسئول هشدار دهند. انواع قابلیت‌های نوین مانند این‌ها در دوربین‌های تحت شبکه است که امکان‌پذیر شده است. همچنین این دوربین ها به صورت Open Platform بوده و می‌شود توابع جدید و متنوعی برای آن‌ها تعریف کرد.
بیشتر بخوانید: دوربین مداربسته تحت شبکه ، دوربین مداربسته آنالوگ
معایب دوربین های تحت شبکه
باید توجه داشت که با وجود مزایای گوناگون این دوربین ها، همچنان استفاده از دوربین های آنالوگ علی الخصوص در ایران رواج فراوانی دارد. دلیل این اتفاق علاوه بر شرایط اقتصادی به معایب دوربین های IP و در مقابل بعضی مزایای دوربین های آنالوگ برمی‌گردد که به چند مورد اشاره می‌کنیم.
قیمت گران‌تر
قیمت دوربین های تحت شبکه در بازار به نسبت دوربین‌های آنالوگ بالاتر است. از آن‌جایی که تکنولوژی به کار رفته در این دوربین ها جدیدتر بوده، این اختلاف قیمت منطقیست. در پروژه‌های کوچک‌تر که به کیفیت بسیار بالا از دوربین نیاز نیست می‌توان با استفاده از دوربین های آنالوگ در مخارج صرفه‌جویی کرد.
حجم بالای فیلم‌ها
تصاویر ضبط‌شده توسط دوربین های تحت شبکه از رزولوشن بالایی برخوردار بوده و فریم فیلم‌ها نیز بیشتر است. بنابراین برای ذخیره‌سازی فیلم آن‌ها نیاز به فضای بیشتری وجود دارد. در انتها باید گفت که دوربین های مدار بسته که به دو دسته‌ی آنالوگ و تحت شبکه تقسیم می‌شوند هرکدام دارای معایب و مزایایی هستند. دوربین های تحت شبکه با کیفیت بالای تصاویر، نیاز به کابل‌کشی پایین‌تر، هوشمندی و تکنولوژی‌های نوین و امنیت در مقابل سرقت اطلاعات توانسته‌اند در سال‌های اخیر فروش جهانی بیشتری نسبت به دوربین های قدیمی آنالوگ ثبت کنند.